Zwiedzanie Machu Picchu: Tanie podróżowanie i trekking w Peru

Zwiedzanie Machu Picchu w Peru – wszystko, co potrzebujesz wiedzieć. Historia miasta, tanie podróżowanie, Inca Trail i trekking po peruwiańskich Andach!

Machu Picchu to ikona Ameryki Południowej, a zarazem obowiązkowy punkt każdej wycieczki do Peru (i to bez wyjątków!). O wizycie do miasta Inków marzyłem już od czasów nocnego grania w serię Civilization, w której ruiny te stanowiły niezwykle potężny, trudny do wzniesienia cud świata. Cóż, minęły lata, a ja wreszcie miałem okazję odwiedzić ikonę Peru – i nie żałuję ani sekundy!

W niniejszym tekście opowiem nieco o moich wrażeniach z wyprawy, ale przede wszystkim zrobię przegląd praktycznych informacji dotyczących zwiedzania Machu Picchu oraz, ogólniej, trekkingu po okolicznych Andach. Praktyczne wskazówki dotyczące pobytu w peruwiańskich górach zawarłem już w przeglądzie turystycznym Peru, także w tym wpisie znajdziecie jedynie szczegółowe i konkretne porady podparte moimi doświadczeniami. Miłej lektury!

Krótka historia Machu Picchu

Zanim przejdę do konkretów dotyczących zwiedzania miasta, krótko streszczę jego historię, którą uważam za fascynującą. Machu Picchu zbudowane zostało w połowie XV wieku za panowania Pachacuteca, słynnego indyjskiego władcy (który, swoją drogą, jest liderem Inków w Civilization). Miasto rozciągnięte jest pomiędzy dwoma majestatycznymi szczytami: Machu Picchu (cóż za zaskoczenie!) oraz Huayna Picchu.

Przeznaczenie kompleksu pozostaje wśród historyków spornym zagadnieniem, ale osobiście przychylam się do teorii, zgodnie z którą Machu Picchu stanowiło coś w rodzaju religijnego centrum Imperium Inków, zamieszkanego głównie przez kapłanów i arystokrację. Z nieznanych powodów w okolicach połowy XVI wieku miasto zostało porzucone, a hiszpańscy i portugalscy konkwistadorzy nigdy nie dotarli na jego teren. Historia Machu Picchu pozostała w mrokach dziejów na kilka stuleci.

Miasto na nowo odkrył dopiero w 1911 roku amerykański badacz Hiram Bingham III. Po II wojnie światowej ruiny stały się popularne wśród turystów, a w 1983 roku wpisano je na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Władze Peru planowały kiedyś „odnowienie” ruin, tj. budowę luksusowego, pięciogwiazdkowego hotelu, ale na szczęście UNESCO odwiodło peruwiański rząd od tego absurdalnego pomysłu.

Aguas Calientes – baza do zwiedzania Machu Picchu

W dolinie pod górami, na szczycie których położone jest Machu Picchu, znajduje się miejscowość Aguas Calientes, która pełni funkcję turystycznego zaplecza dla zwiedzających ruiny. Jak już pisałem w poprzedniej części cyklu o Peru, znaleźć tam można dużo hoteli i restauracji, które są nastawione na zagranicznych turystów. Ceny za nocleg czy obiad przyprawiają o zawrót głowy – budżetowe hotele w sensownym standardzie (najtańszych należy unikać ze względu na bezpieczeństwo pieniędzy i dokumentów) to koszt 200-300 zł za dobę, natomiast za porządny obiad trzeba zapłacić nawet 40-60 zł od osoby.

Z Aguas Calientes wiedzie pieszy szlak prosto do Machu Picchu – wspinaczka jest dość intensywna, ale niedoświadczona osoba powinna wspiąć się na szczyt w niecałe dwie godziny (peruwiański odpowiednik PTTK podaje godzinę i czterdzieści pięć minut jako średni czas pokonania szlaku). Warto przy tym zaznaczyć, że na terenie ruin jest dużo chodzenia, więc osoby z gorszą kondycją powinny skorzystać z usług lokalnych busów, które za kilkanaście dolarów dowiozą nas prosto pod kontrolę biletową.

Choć Aguas Calientes jest najpopularniejszym „sposobem” na zwiedzanie Machu Picchu, pobyt w mieście jest nie tylko drogi, ale też niespecjalnie ciekawy – poza hotelami i restauracjami Aguas Calientes świeci pustkami. O innych, znacznie ciekawszych (i przy okazji znacznie tańszych – lub znacznie droższych) pomysłach na wycieczkę opowiem później, ale najpierw chciałbym poświęcić chwilę drażliwej kwestii biletów do Machu Picchu.

Wyjazd do Peru zaplanuj z wyprzedzeniem, czyli limitowane bilety do Machu Picchu

W internecie wciąż szerzy się sporo fake newsów na ten temat, więc warto jasno zaznaczyć, że w 99,9% przypadków kupno biletu do Machu Picchu na miejscu jest niemożliwe. Dlaczego? Już od lat 80-tych UNESCO zmusiło rząd peruwiański do wprowadzenia limitów turystycznych, które określają maksymalną dzienną i roczną liczbę turystów wchodzących na teren ruin.

Sytuację dodatkowo skomplikowała dokonana na początku 2020 roku zmiana zasad dotyczących zwiedzania Machu Picchu – przepisy zostały przeprojektowane, a wiele biur podróży i przewodników po Peru nie zdążyło jeszcze zaktualizować swoich poradników.

Bilety do Machu Picchu 2020. Jak wygląda sytuacja?

Zgodnie z nowymi przepisami każdego dnia na teren ruin może wejść maksymalnie 5940 osób. Istnieją trzy rodzaje biletów do Machu Picchu, które szczegółowo opisuję poniżej, a na razie garść informacji ogólnych.

Bilety sprzedawane są przez Ministerstwo Kultury Peru, choć w przypadku zorganizowanych wycieczek można je uzyskać przez biura podróży. Koszt zwiedzania Machu Picchu jest generalnie dość duży (szczegółowe ceny niżej), ale istnieją dość duże zniżki studenckie oraz dziecięce – z honorowaniem polskich legitymacji studenckich może być różnie, dlatego polecam zaopatrzyć się w hiszpańskojęzyczny dokument potwierdzający, że posiadacie status studenta.

Oficjalnie nie ma możliwości samodzielnego zwiedzania, a turystom zawsze powinien towarzyszyć przewodnik. Dodatkowo istnieje opcja wykupienia samodzielnego wejścia do miejscowego muzeum; jego zwiedzanie jest możliwe w godzinach 9:00-17:00. Wizyta w muzeum wiąże się z dodatkowym kosztem 7$ (lub 4$ dla studentów/3$ dla dzieci) i warto jest sobie ją zostawić na koniec – choć eksponaty są ciekawe, samo muzeum jest jednak znacznie mniej interesujące od ruin.

Czas przebywania na terenie ruin i obu szczytów jest ograniczony – samo Machu Picchu zwiedzać można nie dłużej niż cztery godziny, zaś na wizytę na szczytach gór przeznaczono maksymalnie trzy godziny. Władze muzeum dość ostro egzekwują przepisy i zdarzało się, że krnąbrni turyści za znaczne nadużywanie zasad zwiedzania dostawali mandaty od miejscowej policji.

Bilet The Machu Picchu Ticket

The Machu Picchu Ticket – standardowy bilet w cenie 50$/25$/23$ (dorośli/studenci/dzieci), upoważniający do zwiedzania samych ruin w grupie wraz z przewodnikiem (do wyboru język hiszpański lub angielski, kiedyś był dostępny niemiecki, ale prawdopodobnie został on wycofany z oferty). Wejście na teren ruin na tym bilecie jest dostępne jedynie o trzech wyznaczonych godzinach:

• początek zwiedzania o 6:00, zakończenie zwiedzania o 9:00;
• początek zwiedzania o 9:00, zakończenie zwiedzania o 12:00;
• początek zwiedzania o 12:00, zakończenie zwiedzania o 15:00.

Bilet The Machu Picchu Ticket + Huayna Picchu

The Machu Picchu Ticket + Huayna Picchu – bilet w cenie 65$/40$/37$ uprawniający do zwiedzania ruin plus wejścia na szczyt Huayna Picchu (ten niższy). Dziennie sprzedawanych jest 400 sztuk tego biletu. Wejście na sam szczyt dostępne jest jedynie w dwóch wyznaczonych godzinach, co trzeba mieć na uwadze podczas zwiedzania samych ruin:

• od 7:00 do 8:00;
• od 10:00 do 11:00.

Bilet The Machu Picchu Ticket + Mountain Ticket

The Machu Picchu Ticket + Mountain Ticket – bilet w cenie 65$/40$/37$ uprawniający do zwiedzania ruin plus wejścia na szczyt Machu Picchu (ten wyższy). Dziennie sprzedawanych jest 400 sztuk tego biletu. Wejście na sam szczyt dostępne jest jedynie w dwóch wyznaczonych godzinach, co trzeba mieć na uwadze podczas zwiedzania samych ruin:

• od 7:00 do 8:00;
• od 9:00 do 10:00.

Zważywszy na godziny wejść oraz miejscową pogodę, zwiedzanie Machu Picchu najlepiej jest rozpocząć rankiem, pomiędzy 8:00-11:00. Niezależnie od tego, czy planujecie skorzystać ze szlaku, czy może wolicie wjechać na szczyt busem, warto rozpocząć podróż pomiędzy 4:30 a 5:30, by jak najszybciej być na miejscu. Jeżeli zastanawiacie się nad zakupem biletów, a wciąż są dostępne te z wejściówką na jeden ze szczytów, koniecznie rozważcie zdobycie Huayna Picchu lub Machu Picchu – z obu gór roztacza się fenomenalny widok na ruiny, moim zdaniem znacznie ciekawszy od samych ruin!

Do Machu Picchu pociągiem, czyli wycieczka Inca Rail

Jeżeli nie lubicie nadmiernego wysiłku fizycznego, a trekking nie jest dla Was, ciekawą opcją jest wycieczka Inca Rail, czyli turystyczną linią pociągową, która biegnie widokowymi trasami wśród inkaskich szczytów. Podróż pociągiem jest szczególnie korzystna dla wszystkich osób zwiedzających wcześniej Cuzco – przewoźnik oferuje bezpośrednie połączenie pomiędzy dawną inkaską stolicą a Machu Picchu (a właściwie pomiędzy dwoma miastami turystycznymi położonymi u stóp ruin, czyli Poroy-Aguas Calientes).

Po drodze jest też mniejsza stacja (Ollantaytambo), do której jest dość dobry dojazd samochodem, a także strzeżony parking przy dworcu, na którym można bezpiecznie zostawić samochód. Trasa jest krótka, ale pociąg wlecze się niczym PKP. Dużym minusem są także ceny biletów, których kupno również kojarzy się z PKP – im wcześniej kupisz bilet, tym mniej zapłacisz.

Koszt podróży z Cuzco do Aguas Calientes waha się w przedziale 65-350$ dla jednej osoby (nieźle!), a przewoźnik nie oferuje niestety żadnych zniżek. Jeżeli zależy Wam na niewielkich wydatkach, dobrym pomysłem jest piesza wędrówka wzdłuż torów kolejowych. W ten sposób podróżuje wielu „budżetowych” turystów, a trasa jest szybka i bezpieczna. Wędrówka wzdłuż torów nie oferuje co prawda zbyt imponujących widoków, ale wciąż stanowi niezłą budżetową alternatywę dla drogiej wycieczki pociągiem.

Pieszo do Machu Picchu - trekking słynnym Inca Trail

43-kilometrowy Inca Trail to ikoniczny szlak turystyczny rozpoczynający się w okolicach Cuzco (konkretnie miasteczko Ollantaytambo), a kończący się w Machu Picchu. Podobnie jak w przypadku zwiedzania Machu Picchu, bilety na szlak organizuje Ministerstwo Kultury Peru, a ich liczba jest limitowana.

Każdego dnia na Inca Trail może wejść maksymalnie 200 turystów, a zgodnie z obowiązującymi od 2020 roku nowymi zasadami pozwolenie musi zostać fizycznie opłacone co najmniej 48 godzin przed wydaniem wejściówki.

Trekking Inca Trail jest najdroższym sposobem zwiedzania Machu Picchu – koszt wejścia na trasę to aż 600$ (580$ dla studentów i dzieci), a w cenie tej, poza wyżywieniem, podstawowym ekwipunkiem, przewodnikiem i transportem, jest także bilet na zwiedzanie Machu Picchu. Niestety zdecydowana większość sprzętu w rodzaju namiotów czy śpiworów nie jest w tej cenie; dodatkowy ekwipunek można wynająć za sowitą dopłatą lub zorganizować we własnym zakresie.

Ceny Inca Trail mogą się od siebie różnić – na ten moment nie ma możliwości samodzielnego podróżowania szlakiem, a bilety kupić można jedynie za pośrednictwem firm turystycznych autoryzowanych przez peruwiański rząd i oferujących od razu w pakiecie całą wycieczkę. Na trasie obowiązuje ogrom różnych obostrzeń, głównie związanych z wyrzucaniem śmieci jedynie w określonych miejscach, ale szczegółowych informacji udzielają firmy organizujące wycieczkę. Ze względu na drakońskie limity (200 osób dziennie to nic) bilety szybko znikają, także jeżeli jesteście zainteresowani szlakiem trekkingowym Inca Trail i nie boicie się dużych kosztów wyprawy do Machu Picchu, to powinniście jak najszybciej zakupić bilety.

Co istotne, wycieczka Inca Trail jest bardzo wymagająca pod względem fizycznym – podczas pokonywania 43 kilometrów przecina się bardzo dużo poziomic (najwyższy osiągany szczyt ma wysokość 4216 m n.p.m.), a cztery dni przeznaczone na zwiedzanie narzucają duże tempo marszu. Szlak polecany jest osobom z niezłą kondycją fizyczną - nie musicie być górskim wyjadaczem, ale warto mieć już za sobą doświadczenie z chodzenia po wysokich górach. Generalnie musicie być w stanie wytrzymać cztery intensywne dni chodzenia i spania w namiotach, a także być już zaaklimatyzowani do dużych wysokości (choroba wysokościowa bywa nie tylko denerwująca, ale nawet zabójcza). Do pokonania szlaku turystycznego Inca Trail należy się ponadto doskonale przygotować pod względem ubrania (koniecznością są wygodne i niezawodne buty) oraz własnego, dodatkowego pożywienia.

Salkantay Trek, czyli alternatywa dla Inca Trail

Mniej znaną, mniej ikoniczną, mniej ciekawą, ale za to znacznie tańszą alternatywą dla Inca Trail jest Salkantay Trek, który jest znacznie dłuższy (ok. 60-65 kilometrów, w zależności od trasy) i bardziej wymagający fizycznie. Salkantay Trek polecany jest trekkingowym wyjadaczom – w przeciwieństwie do Inca Trail szlak można pokonać samodzielnie i bez przewodnika, choć rzecz jasna lokalne firmy turystyczne również oferują wycieczkę „all-inclusive”. Ze względu na ogrom potencjalnych tras plan trekkingu polecam opracować samodzielnie na podstawie jednej z ofert peruwiańskich agencji turystycznych (przykładowa oferta dostępna jest tutaj).

Trekking po peruwiańskich Andach – pozostałe trasy

Inne popularne peruwiańskie trasy trekkingowe to Choquequirao Trek oraz Vilcabamba Trail, który określany jest najcięższym i najbardziej wymagającym szlakiem turystycznym Peru. Żadna z tych tras nie prowadzi w okolice Machu Picchu, ale mimo wszystko uważam, że warto jest o nich wspomnieć. Oba szlaki są dość rzadko uczęszczane przez turystów i mają kilka zalet: są znacznie tańsze od Inca Trail czy Salkantay Trek, a tak samo jak popularniejsza konkurencja oferują bardzo ładne widoki. Jako że nie byłem na żadnej z tych tras trekkingowych, trudno jest mi podać więcej konkretnych informacji. Szczegółów na temat alternatywnych szlaków trekkingowych radzę szukać na anglojęzycznych portalach dotyczących trekkingu w Peru (na przykład tutaj).

Podsumowanie

Na sam koniec tekstu chciałbym życzyć Wam niesamowitych wrażeń ze zwiedzania Machu Picchu i trekkingu po Andach, a także jeszcze raz przypomnieć, że bilety do Machu Picchu są limitowane i należy je zakupić już na wczesnym etapie planowania wycieczki do Peru. Mam nadzieję, że ten poradnik turystyczny oraz mój blog podróżniczy pomogą Wam przeżyć niezapomnianą przygodę w tym pięknym kraju Ameryki Południowej oraz zapewnią Wam w miarę tanie podróżowanie.